viernes, 31 de julio de 2020

OS CARROS E O SAN MARTIÑO, DE JOSÉ MARÍA GARRIDO traducción CÉSAR CARLOS MORÁN FRAGA


A esplanada, o armacén e a vella estación que até agora fora conquistada polo estrago, resplandece convertida en museo.
E chega o día do solsticio de outono, cintilantes as pedras, sen a chuvia e sen o musgo, dando paso á banda dos gaiteiros, facendo as honras a esa xoia de granito que ten máis de sesenta anos.
Hoxe, cando xa case non hai trens que rompan o feitizo co seu fume, non hai malas, non hai vida, acaso resucite coas gaitas, a queimada e as castañas, o poder das palabras, os conxuros e a música.
O eco redobra a súa ledicia estendendo o cántico por todo o val de A Cunlleira, onde moran as lembranzas.
No inmenso armacén, acaroado ao molle, que ten tres portas, unha para as meigas, outra para os tolos e a terceira para o druída, están os sete carros inzados cos froitos da terra e os doce homes cos seus traxes de palla.
O sol cai no horizonte do serán. Os rapaces xogan aos mesmos xogos que os seus avós. A danza recomeza, mais non son os mesmos ollos, o mesmo sol. Todo semella emprestado polos deuses, mesmo a vida. A mocidade refléctese leda nos carros, nos traxes e nas gaitas. Como nos mitos e nas lendas non saben o que se celebra, e ainda así festexan, acaso porque os carros retoman o seu canto.
E é agora que as gaitas, coas súas notas arrastadas, suplican movemento. Cómpre facerlles caso, é o mandado dun vello costume esquecido.
Nin as nubes nin a terra resisten o paso vagaroso dos primeiros homes. Música ancestral? Descoñézoa. Tamén os rapaces a descoñecen, e é por iso que calan. Calan as aves do ceo e as bestas da terra. Que deus dos nosos pais estará a chorar? Non sei se alquén saberá desvelar ese misterio.
A senda que leva á ribeira é longa e tortuosa. O paso lento. As mulleres, vestidas de loito e de gloria, danzan con campaíñas e pandeiretas porque saben que é a vida.
Cos vestidos de palla do seu centeio de sempre, os homes adiántanse á morte sen sabelo, mais a herba nova esqueceu as suas canhas.
Abaixo, no profundo, na ribeira, o río xeme como sempre, ninguén sabe por que, mais non deixou de xemer desde hai séculos. O vento, a terra, a auga. É preciso traer o fogo que alume na noite para todos poderen beber dese divino néctar, até se embebedar para non pensar na dúbida e nas preguntas. É a festa dos carros, esa tradición esquecida dos séculos, ou inventada por un louco. Tanto ten! O fume e as chamas rebolen na procura dun ceo imaxinario, as castañas sen aniscar estoupan. Cada quen ten un desexo que deita no lume. Alón

jueves, 30 de julio de 2020

de mi obra "LA MEMORIA OLVIDADA" josé maría garrido de la cruz



1962. LOS POSTES DE LA LUZ


Papá dice que cuando vienen los reyes magos, las huellas de sus camellos se quedan marcadas en la nieve.  Yo no puedo salir a verlas porque hace mucho frio y me salen sabañones. Pero  no se como son las patas de los camellos. Las huellas esas que dice pueden ser de una cabra o de una vaca. Pero eso, al señor Amable, el abuelo de José Alfredo, mi vecino,  el hijo del guardagujas le da igual. Ha puesto unos postes muy largos en la entrada del patio de coches de la estación  y está haciendo con otros obreros unos agujeros en la orilla de la carretera. Ya hay alguno de pie, llega al cielo, y muy arriba tiene otro palo más corto, atravesado. El señor Amable, trabaja en no sé qué de la luz, es el capataz, como papá, pero es más viejo. Es muy grande, muy alto, parece un gigante.  Me gusta su gorra, la he visto en los dibujos de la enciclopedia de segundo grado.
Casi todos los postes, tienen ya muchos clavos largos que les atraviesan, son para sujetarse los obreros cuando suben, pero también llevan correas. Cuando deja de nevar nosotros no necesitamos correas para subirnos. El que más arriba llega es el mejor. Yo no subo muy alto, me da miedo, dicen mis amigos que se ve el pueblo de Cañizo y la gasolinera. Son casi tan altos como el campanario. Ellos, mis amigos, cuando están arriba, hacen competiciones a ver quién se tira desde más arriba. Cesarín lleva una venda en un brazo.
Yo ya tengo bombillas en mi casa, pero en las casas del pueblo que tienen paredes de pizarra y tejados de paja tienen velas, faroles de aceite y candiles de carburo para ver de noche.